60-ականների երկրաշարժերը

 1960-ականներին Հայաստանում երկրաշարժերի ալիք կար․այդ տարիներին նաեւ Տաշքենդի հզոր երկրաշարժն էր։Բնակվում էինք Կիրովականի ,,Կոնգո,, թաղամասում։Ես դպրոցական էի՝տարրական դասարանի։Ու դեռ անգամ չգիտեի, թե ինչ է երկրաշարժը։Մի օր, սակայն, ցերեկով տանը մենակ էի/երեւի դպրոցում երկրորդ հերթ էի կամ արդեն տուն էի եկել/,ծնողներս աշխատանքի էին, ու բաց պատշգամբում կանգնած էի, երբ հանկարծ զգացի, որ պատշգամբի հատակը շարժվեց, ու լույսի ճեղք հայտնվեց։Չհասկանալով, թե ինչ է կատարվում, մտա տուն։Մոտ 15 րոպե անց՝հայրս հեվիհեվ եկավ տուն, հետաքրքրվեց, թե հո շատ չեմ վախեցել։Դրանից հետո, արդեն հիշում եմ, որ նախապես բնակչությունը իրազեկվում էր՝հնարավոր երկրաշարժի մասին, ու պատսպարվում էինք շենքի դիմաց գտնվող ստորգետնյա մառանում․մեր եւ հարակից շենքերի բնակիչների մի մասն այդ կարգի ստորգետնյա մառաններ ունեին՝աստիճաններով էինք իջնում։Հիշում եմ, ձմեռվա պահածոներն էլ էինք այդտեղ պահում։1972 թվին տեղափոխվեցինք քաղաքի կենտրոն՝ավելի բարեկարգ շենք տեղափոխվելով նախկին խրուշչովյան բնակարանից։Հետագայում իմացա, որ մեր նախկին շենքն էլ՝,,Կոնգոյի,, շատ շենքերի նման փլվել է։Իսկ վերջերս մի հին ծանոթից՝Կիրովական-Վանաձորի,,Երրորդ մասում,, բնակվող, հետաքրքրվեցի, թե արդյո՞ք կան այն ժամանակվա ստորգետնյա նկուղները, ասաց, որ կան։Փաստորեն, ապագան ,,բունկերներինն,, է։Իսկ ,,Կոնգոյի,, քանդված մի քանի շենքերի փոխարեն հետագայում կառուցվեցին ընդամենը երկուսը, եւ նախկին շենքերի տարածքներն այժմ ամայի են։

․․․Ի դեպ, 88-ի երկրաշարժից հետո հայրս պատմում էր, որ երկրաշարժից օրեր առաջ մի զինվորական սպա զայրացած պատմում էր, թե ,,ուրեմն էս մասին էի՞ն մեզ զգուշացնում, որ արտակարգ դեպքեր են սպասվում,,։Այդ առթիվ նամակ կա նաեւ նրա գրական արխիվներում։

ԳԱՅԱՆԵ ԳԵՈՐԳԻԻ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ,Վանաձոր