ԱՆՏԻՊ ՆՅՈՒԹԵՐԻՍ ԱՐԽԻՎԻՑ
1982թ․Կիրովականի մանկավարժական ինստիտուտի լեզվագրական ֆակուլտետում ուսանողական պրակտիկա էինք անցնում՝ քաղաքի դպրոցներից մեկում, որտեղ պետք է դասալսումների ներկա գտնվելով՝ տեսնեինք, թե ինչպես են ուսուցանում փորձառու ուսուցիչները, որ մենք էլ ընդօրինակենք նրանց առաջավոր փորձը։Ստորեւ ներկայացվում է այդ առթիվ երգիծանքի գրչով գրված իմ հուշագրությունը, որ 34 տարի՝ անտիպ նյութերիս արխիվում էր, ու այն իմ առաջին երգիծական ստեղծագործությունն է, որ 1990-ականներին որոշեցի տպագրել ,,Գրական Լոռի,, ամսագրում, բայց՝ամսագիրը կարճատեւ գործունեություն ունեցավ եւ չհասցրի այնտեղ տպագրել, իսկ հետո արդեն նպատակահարմար չգտա այն թերթի տրամադրել՝հուսալով որեւէ գրական ուղղվածության թերթ գտնել։
---------------------------------------------------
Հայոց լեզվի դաս էր ՝Կիրովականի դպրոցներից մեկի 4-րդ դասարանում։Տարեց ուսուցչուհին մի խրոխտ հայացքով արագ ընդգրկեց դասարանը, բացեց դասամատյանն ու աշակերտներից մեկին հրավիրեց գրատախտակի մոտ։Վերջինիս պատասխաններից զգացվում էր, որ փոքր-ինչ կաշկանդվում է։Ուսուցչուհին անմիջապես դիտողություն արեց․
-Էնպես խոսիր, որ Հովհաննեսի ուշադրությունը գրավես։Տեսնում ե՞ս, արդեն ճլորել է։
Այնուհետ՝նրա մի երկու կցկտուր նախադասությունից հետո ամփոփեց․
-Մի նստի կորի է՜․․․զատ չգիտես։
Մինչ հաջորդ աշակերտը գրատախտակի վրա կկատարեր տրված հանձնարարությունը, դասարանին սկսեց հարցեր տալ։Ձեռք բարձրացնողները շատ քիչ էին։
-Ոնց որ ,,Արեգնազանի,, միջի քարացած աշխարհի բնակիչներն ըլեք։Աշոտ, դու պատասխանիր։
Պատասխանն այնքան էլ գոհացուցիչ չէր․
-Ցուցահանդեսային հիմարություններ ես դուրս տալիս։Տղաներից է՞լ ով կպատասխանի․․․Ասա տեսնեմ՝աղջիկ ջան։
Գրատախտակի մոտ կանչվածն արդեն վերջացրել էր հանձնարարությունը։Մի դժգոհ հայացք նետելով նրա գրածին, ուսուցչուհին բղավեց․
-Հիմի հենց գլխին չտա՞մ՝աչքերը դուս թռչի․․․Արա, հազար անգամ եմ ասել՝հարցական նշանը բաղաձայնի վրա չդնեք, աջուձախ որտեղ ասես՝շպրտում եք։
Դասարանը կամաց-կամաց սկսել էր աշխուժանալ, բայց չհասցրեց իր բարձրակետին հասնել, որովհետեւ նույն պահին ամպի որոտի նման ճայթեց․
-Ա չայխանըմ չեք նստած է՜․․․ձեններդ կտրեք։
Եվ, ասես կռահելով, թե վտանգը որտեղից կարող էր սպառնալ, դիմեց վերջին նստարանի աշակերտին՝ծաղրելով․
-Էդ մինիստրության ներկայացուցիչն ի՞նչ բանի ա ըտեղ․․․
Հետո, դառնալով դեպի մեզ՝պրակտիկանտներիս, սկսեց բացատրել ,,մինիստրության ներկայացուցչի,, ով լինել․
-Երկտարեցի ա, հենց՝գրավոր ես տալիս թե չէ՝ձեռները ռուկի վերխ ա անըմ՝կանգնըմ։
Այնուհետ, դառնալով դեպի մեղավոր տեսքով գրատախտակի մոտ կանգնած աշակերտը, հրահանգեց․
-Մաքրի՝վեր ընկի։
Հերթը հաջորդինն էր, որի պատասխանի ընթացքում ինչ-որ մեկը տեղից գաղտնի հուշում էր։Դիտողությունը ՝հուշարարին ուղղված, չուշացավ․
-Քո բերանի համար ես տոպրակ եմ կարելու, աղջիկ ջան։
Արդեն զանգի ժամանակն էր, եւ աշակերտներն անհանգիստ շարժումներ էին անում։
-Էդ չուլուփալասներդ հլա մեք հավաքի, դեռ զանգից շատ կա։
Նախքան նոր դաս բացատրելը, առաջին նստարանի աշակերտուհուն նշանացի կանչեց գրատախտակի մոտ։Լավ չհասկանալով, թե իրենից ինչ է պահանջվում, վերջինս մոլորված տեսքով կանգնեց։
-Ախչի, բոյդ էի՞ չափում, մաքրի էլի, հեչ հոտառություն չունեք։
Աշակերտուհին սկսեց ձեռքով մաքրել գրատախտակը, որին հետեւեց ուսուցչի դիտողությունը․
-Քիչ էլ մնաս՝մազերովդ կմաքրես։
Այդ պահին հնչեց փրկարար զանգը, եւ դասն ավարտվեց։Իսկ նոր դասն այդպես էլ մնաց անավարտ։
ԳԱՅԱՆԵ ՀՈՎՍԵՓՅԱՆ, 1983թ․